| Bãi gỗ trắc do lâm tặc cưa trộm tại Ban Quản lý rừng đặc dụng Đắk Uy. (Nguồn: Internet) |
Hiện nay, cả Tây Nguyên chỉ còn lại rừng đặc dụng Đăk Uy thuộc tỉnh Kon Tum, là còn tương đối nhiều cây trắc (nhóm IIa). Tuy nhiên, khi giá của gỗ trắc được tính từng kg (từ 600.000 đến 700.000 đồng/kg), cũng là lúc các cánh rừng nơi đây ngày đêm bị lâm tặc quần đảo để tìm trắc.
Mật độ vi phạm lâm luật ở các cánh rừng nơi đây ngày một dày, thủ đoạn của lâm tặc ngày một tinh vi. Súng đã nổ, máu của các kiểm lâm địa bàn cũng đã đổ nhưng cây trắc vẫn bị triệt hạ không thương tiếc.
Bị động trong giữ rừng
Rừng đặc dụng Đăk Uy nằm lọt giữa hai xã Đăk Mar và Đăk H’ring huyện Đăk Hà, là khu vực bằng phẳng mà bất kỳ ai cũng có thể vào được từ mọi hướng. Xung quanh rừng không có vùng đệm, chỉ có dân ở và canh tác quanh khu rừng. Với địa hình, vị trí như vậy cùng diện tích rộng (gần 700ha) nhưng toàn bộ những người tham gia công tác bảo vệ, quản lý cũng chỉ dừng lại ở con số 17 người (cả lãnh đạo và nhân viên hợp đồng). Chính vì vậy công tác quản lý bảo vệ rừng nơi đây rất khó.
Ông Lê Văn Dũng, Trưởng ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy cho biết trong khi đó, các hành vi của lâm tặc ngày một tinh vi. Trước đây chúng thường chờ đêm xuống mò vào rừng để hạ cây nên rất dễ phát hiện vì tiếng ồn khi cây đổ nhưng giờ “chúng không cắt hết mà chỉ cưa hạ 2/3 cây để chờ khi mưa bão, cây tự đổ lúc đó mình khó phát hiện. Ngoài ra, chúng còn dùng dây cáp mềm cột chặt vào cây bị cắt, dùng ba lăn (tựa ròng rọc) để hạ cây từ từ nhằm không gây tiếng ồn.”
Bên cạnh đó, lâm tặc ngày một hung hãn. Mỗi khi vào rừng, ngoài cưa tay, lâm tặc còn mang theo hung khí như dao, mã tấu dài cả mét. Trong khi đó các phương tiện, công cụ hỗ trợ của kiểm lâm chủ yếu là gậy cao su, cây rừng. Lực lượng mỏng, bảo vệ đêm vì vậy mà từ đầu năm đến nay đã có ba vụ kiểm lâm nơi đây bị lâm tặc tấn công. Tất cả sự chống trả của họ chỉ là cầm cự để chờ tiếp viện hoặc tìm đường lui là chính.
Gần đây nhất là ngày 11/7 vừa qua, lúc 4 giờ 30 phút, trong khi trực tại lán, các anh Nguyễn Anh Quyết và Nguyễn Xuân Quang nghe thấy tiếng cây đổ, nhận định hướng của lâm tặc phối hợp với hai đồng đội chia thành hai nhóm để đón chúng.
Ngay khi phát hiện, có khoảng 10 tên lâm tặc không những bỏ chạy mà liền xông vào tấn công các anh. Chỉ với những phương tiện hỗ trợ thô sơ với cây rừng làm vũ khí cùng lực lượng mỏng nên tất cả chỉ vừa chống trả vừa tìm đường lui chờ đồng đội ứng cứu. Sự việc chỉ tạm dừng sau 15 phút khi lực lượng cứu viện tới. Hậu quả khiến anh Quyết bị đánh bầm mắt trái, phải nhập viện và anh Quang bị bong gân.
Theo số liệu của Ban Quản lý và bảo vệ rừng đặc dụng Đăk Uy, từ đầu năm đến nay đã phát hiện 70 vụ vi phạm lâm luật (có 52 vụ vô chủ), trong đó riêng 10 ngày đầu tháng Bảy này đã có 8 vụ. Tất cả những vụ vi phạm bị phát hiện, khi lâm tặc đã thực hiện xong hành vi triệt hạ của mình.
Âu lo vẫn… còn dài
Theo ông Lê Văn Dũng, hiện tại chế tài mang tính răn đe đối với hành vi phá rừng không đủ để ngăn cản những dòng người đổ vào rừng hạ cây trắc.
Sự việc chỉ khởi tố khi lâm tặc đốn từ 5m3 trở lên - chuyện bất khả thi vì cây có đường kính lớn gần như đã bị triệt hạ, từ 2- dưới 5m3 thì phạt từ 100-200 triệu đồng. Trong khi với giá 500-700 triệu đồng/m3 gỗ, lâm tặc chỉ cần một đêm trót lọt cũng bằng thu nhập cả năm lao động quần quật rồi. Ngoài ra, ông Dũng cũng đề nghị cần tăng cường lực lượng, có phương án chủ động tấn công hay trang bị thiết bị nghe nhìn trong rừng; xây tường rào bảo vệ….
Tuy nhiên có một thực tế hiện tại dư luận cũng đang đặt dấu hỏi đối với những người làm công tác bảo vệ rừng nơi này khi có một số vụ lâm tặc triệt hạ cây trắc tại dưới chân của các lán trại bảo vệ nhưng không một ai phát hiện, dù nơi đây các anh trực 24/24 giờ. Không những vậy, trong cuộc chiến quyết liệt trên, cũng đã xuất hiện một số “con sâu” trong bộ máy chính quyền cơ sở.
Ngoài ra, tuy gọi là rừng đặc dụng nhưng thực tế rừng nơi đây chỉ gần 700ha, thấp hơn nhiều so với quy định của Nghị định 117 là trên 1.500ha. Chính vì vậy mà thời gian qua tỉnh Kon Tum đã nhiều lần tổ chức hội nghị, hội thảo nhằm tìm ra hướng giải quyết, trong đó có chú ý đến việc giao cho địa phương hoặc doanh nghiệp quản lý để cho thuê kinh doanh.
Theo ông Dũng, đây nên gọi là khu bảo tồn loài và sinh vật cảnh thì đúng hơn. Ở đây có một số loài đặc hữu như trắc, sao đen, hương. Động vật có khỉ mặt chó, vượn đen đông bắc, chim trĩ, mang, nai… “Nếu là khu bảo tồn, khi cho thuê có chủ thể rõ ràng, lúc đó các hành vi phá rừng trên sẽ bị quy vào tội trộm cắp tài sản, có chế tài mạnh hơn so với quy định phải trên 5m3 mới khởi tố vụ án như hiện nay,” ông Dũng khẳng định.
Mặc dù cây trắc liên tục bị triệt hạ nhưng những mầm sống mới từ trắc lại liên tục nảy mầm. Chúng tái sinh rất nhanh. Nếu bảo vệ tốt nơi đây sẽ lại là một cánh rừng trắc có mật độ dày./.
Mật độ vi phạm lâm luật ở các cánh rừng nơi đây ngày một dày, thủ đoạn của lâm tặc ngày một tinh vi. Súng đã nổ, máu của các kiểm lâm địa bàn cũng đã đổ nhưng cây trắc vẫn bị triệt hạ không thương tiếc.
Bị động trong giữ rừng
Rừng đặc dụng Đăk Uy nằm lọt giữa hai xã Đăk Mar và Đăk H’ring huyện Đăk Hà, là khu vực bằng phẳng mà bất kỳ ai cũng có thể vào được từ mọi hướng. Xung quanh rừng không có vùng đệm, chỉ có dân ở và canh tác quanh khu rừng. Với địa hình, vị trí như vậy cùng diện tích rộng (gần 700ha) nhưng toàn bộ những người tham gia công tác bảo vệ, quản lý cũng chỉ dừng lại ở con số 17 người (cả lãnh đạo và nhân viên hợp đồng). Chính vì vậy công tác quản lý bảo vệ rừng nơi đây rất khó.
Ông Lê Văn Dũng, Trưởng ban quản lý rừng đặc dụng Đăk Uy cho biết trong khi đó, các hành vi của lâm tặc ngày một tinh vi. Trước đây chúng thường chờ đêm xuống mò vào rừng để hạ cây nên rất dễ phát hiện vì tiếng ồn khi cây đổ nhưng giờ “chúng không cắt hết mà chỉ cưa hạ 2/3 cây để chờ khi mưa bão, cây tự đổ lúc đó mình khó phát hiện. Ngoài ra, chúng còn dùng dây cáp mềm cột chặt vào cây bị cắt, dùng ba lăn (tựa ròng rọc) để hạ cây từ từ nhằm không gây tiếng ồn.”
Bên cạnh đó, lâm tặc ngày một hung hãn. Mỗi khi vào rừng, ngoài cưa tay, lâm tặc còn mang theo hung khí như dao, mã tấu dài cả mét. Trong khi đó các phương tiện, công cụ hỗ trợ của kiểm lâm chủ yếu là gậy cao su, cây rừng. Lực lượng mỏng, bảo vệ đêm vì vậy mà từ đầu năm đến nay đã có ba vụ kiểm lâm nơi đây bị lâm tặc tấn công. Tất cả sự chống trả của họ chỉ là cầm cự để chờ tiếp viện hoặc tìm đường lui là chính.
Gần đây nhất là ngày 11/7 vừa qua, lúc 4 giờ 30 phút, trong khi trực tại lán, các anh Nguyễn Anh Quyết và Nguyễn Xuân Quang nghe thấy tiếng cây đổ, nhận định hướng của lâm tặc phối hợp với hai đồng đội chia thành hai nhóm để đón chúng.
Ngay khi phát hiện, có khoảng 10 tên lâm tặc không những bỏ chạy mà liền xông vào tấn công các anh. Chỉ với những phương tiện hỗ trợ thô sơ với cây rừng làm vũ khí cùng lực lượng mỏng nên tất cả chỉ vừa chống trả vừa tìm đường lui chờ đồng đội ứng cứu. Sự việc chỉ tạm dừng sau 15 phút khi lực lượng cứu viện tới. Hậu quả khiến anh Quyết bị đánh bầm mắt trái, phải nhập viện và anh Quang bị bong gân.
Theo số liệu của Ban Quản lý và bảo vệ rừng đặc dụng Đăk Uy, từ đầu năm đến nay đã phát hiện 70 vụ vi phạm lâm luật (có 52 vụ vô chủ), trong đó riêng 10 ngày đầu tháng Bảy này đã có 8 vụ. Tất cả những vụ vi phạm bị phát hiện, khi lâm tặc đã thực hiện xong hành vi triệt hạ của mình.
Âu lo vẫn… còn dài
Theo ông Lê Văn Dũng, hiện tại chế tài mang tính răn đe đối với hành vi phá rừng không đủ để ngăn cản những dòng người đổ vào rừng hạ cây trắc.
Sự việc chỉ khởi tố khi lâm tặc đốn từ 5m3 trở lên - chuyện bất khả thi vì cây có đường kính lớn gần như đã bị triệt hạ, từ 2- dưới 5m3 thì phạt từ 100-200 triệu đồng. Trong khi với giá 500-700 triệu đồng/m3 gỗ, lâm tặc chỉ cần một đêm trót lọt cũng bằng thu nhập cả năm lao động quần quật rồi. Ngoài ra, ông Dũng cũng đề nghị cần tăng cường lực lượng, có phương án chủ động tấn công hay trang bị thiết bị nghe nhìn trong rừng; xây tường rào bảo vệ….
Tuy nhiên có một thực tế hiện tại dư luận cũng đang đặt dấu hỏi đối với những người làm công tác bảo vệ rừng nơi này khi có một số vụ lâm tặc triệt hạ cây trắc tại dưới chân của các lán trại bảo vệ nhưng không một ai phát hiện, dù nơi đây các anh trực 24/24 giờ. Không những vậy, trong cuộc chiến quyết liệt trên, cũng đã xuất hiện một số “con sâu” trong bộ máy chính quyền cơ sở.
Ngoài ra, tuy gọi là rừng đặc dụng nhưng thực tế rừng nơi đây chỉ gần 700ha, thấp hơn nhiều so với quy định của Nghị định 117 là trên 1.500ha. Chính vì vậy mà thời gian qua tỉnh Kon Tum đã nhiều lần tổ chức hội nghị, hội thảo nhằm tìm ra hướng giải quyết, trong đó có chú ý đến việc giao cho địa phương hoặc doanh nghiệp quản lý để cho thuê kinh doanh.
Theo ông Dũng, đây nên gọi là khu bảo tồn loài và sinh vật cảnh thì đúng hơn. Ở đây có một số loài đặc hữu như trắc, sao đen, hương. Động vật có khỉ mặt chó, vượn đen đông bắc, chim trĩ, mang, nai… “Nếu là khu bảo tồn, khi cho thuê có chủ thể rõ ràng, lúc đó các hành vi phá rừng trên sẽ bị quy vào tội trộm cắp tài sản, có chế tài mạnh hơn so với quy định phải trên 5m3 mới khởi tố vụ án như hiện nay,” ông Dũng khẳng định.
Mặc dù cây trắc liên tục bị triệt hạ nhưng những mầm sống mới từ trắc lại liên tục nảy mầm. Chúng tái sinh rất nhanh. Nếu bảo vệ tốt nơi đây sẽ lại là một cánh rừng trắc có mật độ dày./.
Hoàng Cao Nguyên
(TTXVN/Vietnam+)
0 nhận xét